آشنایی بانحوه برپایی آتش در اردو ،جنگل و صحرا

 

چگونگی برپایی آتش در اردو ، جنگل وصحرا

   مقدمه:

آتش روشن کردن یکی از مهم ترین و اساسی ترین مهارت های تشکیلاتی است .چگونگی روشن کردن آتش در اردو ،جنگل و صحرا  برای پخت و پزوگرم نگهداشتن امری حیاتی و واجب است. از آتش می توان به عنوان کانون برای انجام فعالیتهای گوناگون نام برد ،زیرا از زمانی که انسان در غارها زندگی می کرد به آتش نیاز پیدا کردند و به دور آن جمع می شدند ،دانستن اینکه چگونه آتش را روشن و سپس خاموش کرد مهم است .یک آتش باید با دقت ایجاد شود و نباید انتظار داشته باشیم که  با تَل انبار کردن چوبها بر روی هم بتوانیم آتش خوبی ایجاد کنیم .چون قصد داریم در کجا آتش را بر پا کنیم زیراجمع آوری و وسایل مناسب ،چگونگی ایجاد آتش به روش مناسب از اقدامات مورد نیاز برای تهیة آتش در واقع ضروری است چون عوامل اساسی تولید آتش شامل:

                                                                                          سوخت

 

 

                                                              حرارت                                                اکسیژن

 

است .برای سوزاندن چوب نیاز به اکسیژن است ،البته بادهای شدید باعث خاموش شدن شعله های کوچک می شوند باید مراقب بود که حتماً در برابر بادهای شدید برای آتش از حفاظ استفاده کنید ،برای اینکه شعله های آتش در همه جا گسترده شود باید به آرامی در آن بدمید.

تهیه آتش در هوای آزاد ،جنگل و یا صحرا یکی از لوازم دائمی در انجام فعالیت ها است خواه به گردش یک روزه ، و یا اردوی شبانه یا اردوهای چند روزه تابستانی رفته باشیم تهیة آتش و افروختن آن جزء مهمی از زندگی خواهد بود چون آتش گرم می کند، غذای را طبخ می نماید، نور می دهد وچون در هنگام شب هم بدور آن می نشینید تاثیر سحر آمیزی در روح آدم دارد.

 

 

انتخاب محل بر افروختن آتش

انتخاب محل افروختن آتش بستگی دارد به انکه در کجا باشیم و نوع آتشی که لازم داریم و به وضع هوا نیز ارتباط دارد .نزد یک بودن هیزم ،چوب و یا سوخت در اردو نیز حائز اهمیت است . اگر هوا صاف ،و باد کم است هر نقطه را می توان برای  بر افروختن آتش تعیین کرد،ولی اگر هوا بارانی است و یا برف می بارد ویا باد تندی وزد باید یک پناهگاه طبیعی نظیر صخره یا سنگی بزرگ و یا انبوه درختان را در نظر باید داشت .

پس از انتخاب محل آتش زمین را از برگ و علف ویا هر ماده قابل اشتغال را پاک کنید تا به زمینی لخت برسید حتی شاخه های آویزان را نیز که ممکن است جرقه آتش به آن ها سرایت کند قطع نمائید.

چرا چوب می سوزد:

پیش از آنکه چوب به سوزد باید حرارت آن به درجه ای برسد که تا تبدیل به گاز شود چون این گاز با اکسیژن هوا مخلوط گردد و شعله به آن برسد در این حالت گوئیم که چوب می سوزد برای اینکه بتوان چوب را با شعله کوچک برافروخته شودلازم است قطعاتی از آن که خشک با شد به صورت خراشه های سیار نازک تهیه گردد بعلاوه باید این قطعات طوری روی هم چیده شود که هوا به قدر کافی درلا به لای آن موجود باشد

 

 

لوازم سوخت:

لوازم سوخت برای تهیه آتش عبارتنداز :

1- قدری آتش گرانه

2- قطعات کوتاه چوب خشک

3- چوب سنگین یا هیزم

آتش گرانه یعنی:

عبارت است از موادی سبک و نازک که به سهولت روشن شده و ایجاد شعله روشن و داغی می کند و سبب می شود که خراشه ها ی نازک چوب سنگین با هیزم آتش بگیرد.

 

بعضی آتش گرانه شامل...

1-پوست بعضی از درختان مانند غوشه غان که دارای روغن بوده به سهولت آتش می گردد.                  

2-ریشه وساقه  بعضی از بو ته های کوهی که دارای صمغ مخصوصی است که شعله آن دود می دهد که در جنوب ایران به شمع کوهی معروف است.

3-برگهای بعضی از علفهای صحرایی و کوهی

4-شاخه های ریز بعضی از درختان مانند شوکران که با یک کبریت روشن می شود.

5-پوست ساقه مو های وحشی و سرو به شرط اینکه به صورت خراشه های باریک در آید.

6-بعضی از علف های برگ های سوزنی شکل کاج که خشک شده باشد اینها عموماً برای آتش گرانه مفید هستند                                 

 

 

     اگر آتش گرانه های طبیعی در دسترس نباشد از کنارة یک قطعه هیزم خشک خراشه های بلند که قطر آنها بیش از ضمانت چوب کبریت نباشد بتراشید،چنانچه برای روشن کردن قطعات کوتاه چوب که روی آن می چینید کافی نباشد در هوای مرطوب باید از کناره های هیزم آنقدر قطع نمائید تا به محل خشک آن برسید و از آن محل خشک هیزم خراشه تهیه نمائید .            

 

قسمت دوم : تهیه قطعات کوتاه چوب خشک است که باید روی آتش گرانه چیده شود این قطعات را باید از شکستن شاخه های کوچک و خشک درختها تهیه شود زیرا این شاخه ها خشک تر از قطعاتی است که روی زمین ریخته است ،شاخه هایی که پوست آنها ریخته است آسانتر از شاخه های پوست دار می سوزند، ضخامت این قطعات باید از ضخامت چوب کبریت گرفته تا ضخامت انگشت شصت، به اندازه های مختلف و طول آنها باید از 30 سانتی متر تا 60 سانتی متر باشد اگر این نوع شاخه ها در دسترس نیست باید به همان طریق که از هیزم آتش گرانه تهیه می گردد این نوع چوبها را هم تهیه نمائید . اگر مصرف آتش برای آشپزی زیاد و یا برای تهیه گرما و روشنی باید از هیزم و چوبهای ضخیم نیز استفاده کرد.

طریقه چیدن هیزم

 از میان طریقه های متعددی که برای چیدن هیزم به منظور افروختن آتش بکار می رود دو طریقه زیر مهمترین آنهاست که ....

الف : روش خیمه ای                ب : روش صلیبی یا طبقه ای

الف : روش خیمه ای :

 در این روش، نخست آتش گرانه را پایه قرار داده و در محل افروختن آتش بگذارید . سپس خراشه های نازک را به    شکل خیمه به دور آن ، به همان شکل خیمه ای قرار دهید.هیزم ها و چوبهای ضخیم را به طرفی بگذارید که باد به آن جهت می وزد .

 

 

ب : روش صلیب یا طبقه ای :

در این روش به دو قطعه چوب سخت و ضخیم را به فاصله نزدیکی از هم روی زمین گذاشته و چیده و طبقه دیگری متقاطع با طبقه اول و عمود بر هم بچینید . سپس طبقات دیگری روی هم چیده، بالا ببرید ولی چوبهای هر طبقه،به تدریج ضخیم تر باشد تا درطبقه بالا ضخیم ترین هیزمها قرار گیرند. مانند شکل زیر :

 

 

برافروختن آتش در بیایان و مناطق بی درخت :

 در تمام کشورها روی زمین بخصوص در ایران مناطق بسیاری دیده می شود که چمن زارها یا بیابانها و صحراها که درخت در آنها وجود ندارد و شخص اردویی باید بداند که چگونه در این مناطق باید تهیه آتش نماید در بعضی بیابانها و صحراها بته های خارو در کوهها بته های خشک که در لابلای سنگها روئیده اند زیاد است و هم چنین از ریشة بعضی گیاهان و دربعضی مناطق از علف های خشک باید استفاده نمود و در این نوع نقاط آن قدر از این نوع مواد پیدا می شود که بتوان غذایی را به سهولت طبخ نمود .

انواع اجاق های هیزمی :

سوخت اجاقهای هیزمی بسته به نوع استفاده و محل برپایی آن ،متفاوت است هر گروه اردویی،صحرانور،کوهنورد و... هم

باید با چگونگی ساخت و برپایی آنها آشنا باشد تا هنگام ضرورت از آن استفاده کند که در زیر به چند نوع اجاق هیزمی آشنا میشوید.

    1-  اجاق شکارچیان :

دو قطعه کنده درخت ، بضخامت 10 سانتی متر را به فاصله معین ومورد نظر وهمراستا ، یا مایل نسبت به جهت  وزش باد قرار دهید، تا تشکیل اجاق دهد . می توانید این دو کنده چوبی را با زاویه نسبت به قرار دهید تا ظروف به اندازه های مختلف مثل تابه ، کتر ی ، قابلمه ،... روی آن قابل گذاشتن باشد .

میزان آتش را می توانید با کم وزیاد کردن هیزمها با کم وزیاد کردن وزش باد (با گذاشتن سنگ یا مانع دیگر جلو اجاق ) تنظیم  کنید . درصورتی که بخواهید آتش برای چند روز بماند ، می توانید از هیزم های تر و سبز نیز استفاده کنید . اگر به علت گرم شدن زیاد می خواهید مستقیما ٌ به آنها دست نزنید اگر در جایی کنده درخت وجود نداشت می توانید به وسیله چیدن چند قطعه سنگ  یا کلوخ کنار یکدیگر اجاق شکارچیان را تهیه کنید..

 

2-اجاق خندقی:

این نوع اجاق نیز برای آشپزی بکار می رود ، طرز تهیه آن این است که گودال بلند و باریکی بشکل خندق کوچکی در زمین حفر کنید که عمق یک طرف آن 20تا 25 سانتی متر بوده وبه شکل شیب بالا آید ، تا طرف دیگر آن هم سطح زمین باشد . خندق باید طوری حفر شود که عمیق آن به طرف سمت حرکت  باد باشد .عرض این خندق باید  قدری تنگ تر از قاعده ظروف  آشپزی باشد . آتش را باید در قسمت عمیق افروخت و دو سمت آنرا باد بزند ، کنترل حرارت در این اجاق باید بوسیله دور یا نزدیک نگاه داشتن ظروف غذایی از محل عمیق که آتش در آنجا زیاد است انجام  می گیرد . اگر ظرف مستقلا روی خود آتش باشد حرارت شدید می بیند آتش این اجاق را نیز بوسیله گذاشتن قطعات سنگ یا ریختن خاک جلوباد میتوان کنترل کرد .

آشغال را نیز به همان طریق که در اجاق آشپزی ذکر شد می توان خشک کرده وسوزانید . پس از اینکه طبخ غذا تمام شد قبل از پر کردن چاله اجاق روی خاک نرم کف آن بریزید . این نوع اجاق هنگامی بکار می رود که کنده وسنگ در دسترس نباشد ویا آنکه باد شدید و استمراری داشته باشد .

 

 

3-اجاق گودالی :

اجاق گودالی برای محلهای با دگیر و بی درخت مناسب است ، برای آشپزی وهم برای نان پزی بکار می رود . طرز ساختن آن این است که یک گودال مخروطی شکل به قطر 35 سانتی متر به عمق 35 تا 45 سانتی متر حفر باید کرد، ابتدا باید آتش کاملی در آن افروخت تا خاک دیواره را داغ کرده و بستری از ذغال در ته آن به منظور طبخ فراهم شود . به تدریج باید قطعات کوتاه هیزم را در این اجاق گذاشت و یا شاخه های بلند تر چوب  را از یک سر در آن گذاشت تا اینکه میسوزد خود به خود پایین تر رود و تمام آن بسوزد.

 

 

 

 

4- اجاق انعکاسی

این اجاق برای نان پزی و هم برای گرم شدن جلو اجاق بکار می رود، طرز ساختن آن چنین است، که بوسیله چند قطعه کنده یا سنگ یا کلوخ چمنی روی هم و کمی به طریق مایل بچینید که سطحی منعکس کننده در داشته باشد تا تولید حرارت کند، اگر کنده به کار می برید ابتدا دو کنده  تر را به طور مایل در زمینی فرو کنید بعد کنده ها را روی هم چیده بدان تکیه دهید مطابق شکل (1) اگر کنده  تر در دسترس نیست کنده خشک را با خاک یا گل یا کلوخ چمنی آلوده نمائید ممکن است یک قطعه سنگ بزرگ و نازک به چوبی که در زمین فرو برده اید تکیه دهید.

برای بر افروختن آتش باید قطعات چوب را براین صفحه سنگی یا چوبی مایل تکیه دهید برای پختن نان باید تنور فلزی را آنقدر نزدیک آتش بگذارید که داغ شود که اگر قطرات آبی بر آن بزنید صدا کند در این صورت این تنور برای پختن نان یا کباب کردن می توان استفاده کرد.

 

 

 

5- اجاق دار بستی و ارتفاعی :

از این اجاق ،زمانی که لازم  است ایستاده پخت نماییم، استفاده میشود، روش ساخت دو نوع از این اجاق ها در شکل زیر نشان داده شده است روش  آرایش هیزم ها روی آن به صورت صلیب یا طبقه ای میباشد.

 

 

 

 

6- اجاق فر با قوطی های حلبی:

با بکار بردن چند قوطی حلبی می توانید مطابق شکل زیر یک دستگاه فر یا اجاق کوچک سر دستی تهیه نمائید که در آن واحد نان را طبخ نموده و چای را بجوش آورد و تخم مرغ یا گوشت را هم سرخ کند..

قوطی حلبی را پیش از استفاده در ساخت آن حداقل 15 تا 20 دقیقه در آب جوش ضدعفونی کنید و مانند شکل زیر انجام دهید.:

 

 

7- اجاق ستاره ای:

با استفاده از سه عدد سنگ و مقداری هیزم تهیه می شود در اردو برای پختن و یا گرم کردن غذا از آن استفاده می شود. 

 

 

 

8- اجاق سنگی:

این اجاق معمولاً در مناطق کوهستانی بیشتر کاربرد دارد که اولاً  از سنگهای مقاوم در برابر گرما استفاده می شود دانش آموزان را در آموزش اول به مسائل ایمنی توجه دهید چون بی توجهی و سهل انگاری در این کار موجب جرقه یا آتش گرفتن لباس و اشیاء خواهد شد ، وسایل مورد نیاز شامل ( سنگ و هیزم )

طریقه ساخت :

اجاقهای سنگی به طریقهای مختلف می توان ساخت که یک  نمونه آن سه سنگ هم اندازه و حدود یک شکل را انتخاب می کنیم که دوتای آن به موازی هم قرار می دهیم و یکی از سنگها را در پشت آن قرار داده این کار را با توجه به جهت باد به طوری که باد آتش را به زیر کتری یا دیگ هدایت کند انجام می دهیم و هیزمهایی که از گون های خشک، خارو خاشاکهای خشک کوهستانی استفاده می شود مانند شکل زیر :

 

 

9- اجاق سنگی تنوری

این اجاق معمولاً بیشتر در مناطق کویری یا کوهستانی  که جهت پخت نان استفاده می کنند.

طریقة ساخت :

زمین را به اندازه ی نیاز از هر جهت 50 سانتی متر گود می نماییم و بطور ساده تا نیم متر چاله حفر می کنیم و بعد از آن چهار سنگ صاف و نازک(پهن) تهیه می کنیم و در چاله قرار می دهیم و پشت سنگها خالی را خاک پر می کنیم و سنگ ها را بوسیله آتش داغ کرده بعد خمیر را بصورت نان در آورده و روی سنگ می چسبانیم تا نان مورد نظر بدست آید .

10- اجاق سنگی نان پزی

در این اجاق از سه سنگ به اندازه 50X50 سانتی متر به صورت عمودی و مقابل هم قرار می دهیم و سنگ دیگر در پشت آن قرار می گیرد و یک سنگ به اندازه ی 30X30 سانتی متر را روی اجاق می گذاریم با روشن کردن هیزم در داخل اجاق سنگ روی اجاق داغ شده و می توانیم خمیر را به صورت نان در آورده و روی آن می گذاریم که از این طریق در بیابانها نان مورد نظر را تهیه می کنیم.

 

11- اجاق افقی ( لاله )

کاربرد این اجاق معمولاً در همه جا ممکن می باشد دقت در این اجاق بسیار مهم می باشد .

طریقه آموزش :

دو چوب تر با دو میله آهنی یا چوبی که سرش بصورت ( Y   ) باشد انتخاب  می کنیم و یک چوب یا آهن بصورت

( - ) تهیه می کنیم دو چوب اول را در زمین سفت فرو می کنیم که محکم شود و اندازه چوب از زمین با جایی که چوب افقی به آن وصل می شود 50 تا 70 سانتی متر باشد بعد دسته کتری را از چوب یا آهن افقی عبور داده و دو طرف چوب یا آهن افقی را در دهانه چوب یا آهن عمودی قرار می دهیم سپس با روشن کردن آتش در زیر کتری چای درست می کنیم برای درست کردن غذا باید به جای دسته دیگ سیم ببندیم و دیگ را مثل کتری به وسیله چوب یا آهن افقی آویزان کنیم و غذای مورد نیاز را تهیه می کنیم .

 

12- اجاق هیزمی مایل :

در آموزش این نوع از اجاقها که یک میله بلند یا چوب را انتخاب می کنیم در بالای آن یک برجستگی ایجاد می کنیم تا دستۀ

کتری یا سیم دیگ از روی چوب یا میله سُر نخورد چوب را بصورت ( Y   ) جهت مورّب نگه داشتن چوب مورّب استفاده

می کنیم.

 

13- اجاق هوفمن

ابتدا چند تکه سنگ به اندازه دلخواه ( شکل شماره 1 ) روی زمین چیده و در روی ردیف اول نیز این کار را ادامه می دهیم.

( شکل شماره 2 ) و سپس بصورت تونلی آنرا می پوشانیم و دو سوراخ یکی در وسط آن و دیگری در انتهای اجاق که بصورت

دهانه بلندتر از بقیه اجاق است ایجاد می نماییم و این کار باعث می شود از روزنه اول گرما واز روزنه دوم به بیرون هدایت

شود .

 

14- اجاق گنبدی :

اجاق گنبدی نیز مانند اجاق هوفمن بوده منتها با این تفاوت که در ردیف اول ما سنگها را به طور دایره وار چیده و به حالت عمود آن را ادامه می دهیم و بالاتر از ردیف اول یک روزنه و در انتهای آن نیز یک روزنه دیگر ایجاد می نماییم. و ظروف غذا را در روزنه آخر قرار می دهیم .

                                                                                                        

 

 

ساخت داربست و قلاب جهت استفاده برای اجاق و یا آشپزی :

بوسیلة ساختن بعضی با استفاده از قطعات چوبی می توان از سوختن مکرر دستها و انگشتان محفوظ ماند و هم از ریختن و ضایع شدن اغذیه جلوگیری نمود .

یکی از فوائد داربست یا چوب بست آن است که می توان کتری و دیگ و قابلمه های دسته دار را روی اجاق آویزان نمود.قلابهای چوبی و اسباب بلند کردن دیگ را از روی اجاق با قطعات چوب و شاخه های باریک درختان می توان ساخت این داربست ها بوسیله شاخه های تر درختان نظیر شکلهای زیر می توان استفاده کرد .

 

 

 

 

نحوه خاموش کردن آتش

آتش را قبل از ترک از اردو و کوله مدت کوتاهی در آنجا توقف داشته باشید کاملاً خاموش کنید زیرا یک باد ناگهانی و غیر منتظره ممکن است جرقه هایی از آن خارج کرده و باعث آتش سوزی گردد.

اگر در کنار رود خانه یا دریا هستید کنده های بزرگ در حال سوختن را باید در آن انداخت یا در آب فرو برد و خارج کرد یا آنکه آن را در سطحی از آب فرو برد تا خاموش شود.

شاخه ای کوتاه و قطعات چوب در حال سوختن را باید لگد مال کرد و بعد آب  روی آن ریخت خاک اطراف اجاق را نیز احتیاطاً باید متفرق کرد تا جرقه از آن به برگ های خشک اطراف پراکنده نشود.

اگر آب بقدر کافی در دسترس نیست آتش را با شن، ریگ، سنگ و خاک خاموش کنید بدین طریق که شن یا خاک را روی آتش ریخته آنرا خوب لگدمال نمائید تا کاملاً آتش خاموش شود. برف نیز برای خاموش کردن آتش مفید است.

در هر حال محل اردو را تمیز تر از آنچه که بوده است ترک نمائید تمام آشغال و کاغذ و کثافات را بسوزانید و قوطی های حلبی خالی را دفن کنید اگر به قله های کوه رفته اید می خواهید اثری از خود باقی بگذارید تا کوهنورد دیگر آن را ببینند روی اجاق پس از خاموش کردن آتش در چوب به طول نا مساوی به یکدیگر تکیه داده سر چوب بلند تر را به طرف شمال قرار دهید.

چند نکته مهم :

1- آتش را با چوب خشک و نرم درخت تهیه کنید چون آتش این نوع چوبها غالباً دوام دارند.

2- پیش از روشن کردن آتش هیزم و سوخت بقدر کافی برای طبخ تمام غذا  خود حاضر نمائید.

3- خراشه های چوب زودتر و آسان تر از چوبهای گرد می سوزد برای سرعت در آتش افروزی تمام چوب ها را به شکل خراشه و قطعات شکسته در آورید.

4- آتش را به وسیله مراقبت در جریان هوا می توان کنترل کرد و آن را طورترتیب دهید که تحت اختیار شما باشد. هر چه جریان هوا بیشتر باشد حرارت بیشتر تولید می شود و هر چه کمتر باشد حرارت کمتر می دهد.

5- آتش را از چوبهای سخت، ذغالی با دوام تهیه کنید چون حرارت بیشتر می دهد که برای کباب کردن یا سرخ کردن ملایم تدریجی و پختن نان در پشت ماهی تابه بهتر است.

6- از سنگ های رسی و یا سنگ های کف بستر نهر ها و یا کنار ساحل استفاده کنید.چون این نوع سنگها اگر حرارت دهید قابلیت انفجار کتری دارند .

7- از آتش خوب استفاده کنید برای اینکار می توانید ، قلوه سنگهایی را درون آتش ریخته و پس از داغ شدن آن   را به  درون چادر آورید و از حرارت آنها استفاده نمایید در ضمن می توانید با درون پارچه آنها را در کیسه خواب خود قرار دهید.در هوای سرد برای ایجاد بخارهای زغالی سوراخهایی را روی قوطی حلبی تعبیه کنید،زغالها را درون قوطی بریزید و قوطی را روی چند تکه سنک درون چادر یا محل اقامت خود قرار دهید.

8- از درختان خشک شده که احتمال و نشان افتادن وجود دارد، دوری کنید .

9- از خاک تمیز و خاکستر می توانید برای شستشو ظروف استفاده کنید .

لوازم مورد نیاز به اردو

آینده نگری ‍‍‍ پیشابیش نسبت به برنامه هایی که خواهید داشت زیبا و دوست داشتنی است یک یا دو روزقبل از حرکت به فکر یک روز رویایی باشید ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ پوشیدن  لباستان را تمرین کنید و مطمئن شوید که هر چیز که لازم است به همراه داشته باشی ودر کوله پشتی قرار دهید،رعایت موارد ذیل ضروریست:

الف:پوشیدن لباس فرم:

لباس فرم تشکیلاتی شامل ،شلوار ،کمربند،پیراهن،کلاه،دسته کردن جوراب و کفش ورزشی مشکی

 

ب:لباس کار:

لباس کار آزادبرای فعالیت گروه در وقت های آزاد  را در کوله پشتی جاسازی کنید.

ج:لباس شب هنگام:

شام زیر شلواری ،کیسه خواب،پتو،متکا،ملحفه،چادر اردویی و وسایل روشنی که باید از قبل آماده گردد.

وسایل شخصی:

وسایل شخصی شامل: صابون،شانه،خمیردندان ومسواک،حوله برای صورت وحمام می باشد.

 

اوقات صرف غذا:

لیوان،قاشق وچنگال،بشقاب،کارد میوه خوری،قاشق چای قند وچای قبل از حرکت باید مد نظر قرار گیرد.

اوقات فراغت:

شامل کتاب های مفید، دفترچه یادداشت وسایل ملزومات،وسایل ورزشی ،وسایل شنا و...

موقع عبادت:

مهر وجانمازی،عطر،قرآن کوچک ودعاهای یومیّه و...

وسایل گروهی:

شامل نخ برای پروژه های اردویی،چراغ دستی،وسایل کمک های اولیّه،قطب نما،رادیو ضبط ،کبریت،سوت ،داس یا اره،نفت ،بیلچه،میخ و چکش وقمقمه و...

 

 

 

موارد اجرایی درپایان اردو

 

ü    چادر را جمع کنید و با میله های آن یکجا محکم ببندید.

ü    در آخرین صبح هنگامی که از خواب برخواستید تمام وسایل شخصی خود را وآنچه باید به همراه داشته باشید در کوله پشتی بگذارید .

ü    تمام چوب بندی ها را باز کنید و پائین بیاورید .

ü    همه ی گودال ها را پرکنید و آشغال های روی زمین را بر طرف کنید علائم و نشانه هایی را که نیاز دارید بردارید.

ü    یک صف دشتبانی از کل شرکت کنند گان تشکیل دهید و قدم زنان به آهستگی در عرض محل اردو برای برداشتن خرده ریزها و پس مانده ها وغیره حرکت کنید.

ü    مجدداًمنطقه فعالیت اردو را بازبین کنید.

ü    همه وسایل گروهی را از محل اردو را جمع کنید و همه را در نزدیک ترین جایی که می توانید بگذارید.

          وقتی به مقصد رسیدید از همه کسانیکه برایتان زحمت کشیدند و والدین خودتان تشکر کنید. 

 

 

سرود و فریاد های شادی

  آتش

 

آتش شعله برکش(2)                                                        شعله دم فرو مکش(2)

           آن چنان بسوز(2)                                             که بزدایداز دل شعله ات زنگ غم را

از نهیب بسوزان                          رنج و درد و ستم را(2)

آتش شعله برکش(2)                       شعله دم فرو مکش(2)

*       *        *        *

پرتوت بود                       نقش از غم ز هستی                      که دهد بر همه جان

باشدت  اینجا روشنایی                                               آیت فر  یزدان

آتش شعله برکش(2)                   شعله دم فرو مکش(2)

*       *        *        *

تیرگی برو ( 2 )                          در نهان خانة من                      جای تو قلب مانیست

در جهانی که امید                                                       زنده شد غم روا نیست

آتش شعله برکش(2)                  شعله دم فرو مکش(2)

*       *        *        *

 

 

«در طلوع نورش»

 

در دشت و کوه و صحرا                                آنقدر نام او را

در جوی و رود ودریا                                  وقت سحر بگوئی

در رنگ و بوی گلها                                    تا در طلوع نورش

پیدا کنی خدارا                                         اندوه را بشویی

****                                          ****

در نغمه های باران                                    از نور پاک قرآن

در موج های چشمه                                    در بیکران باشی

بر روی سبزه زاران                                 بر اهل آسمان ها

هر لحظه در بهاران                                 چو یک ستاره باشی

****                                       ****

باید که نور حق را

با چشم دل بینی

آن وقت خارغم را

ازپای دل بچینی

*************

 

«محمود زهرتی»

 

(( سرود سلام صبحگاهی ))

 

سلام ،سلام ،سلام ، صبحتان بخیر (2 )

صبحتان روز اردویتان بخیر (2 )

سلام بر گل سر سبد های انقلاب (2 )

سلام بر خمینی گل کمیاب ناب (2 )

سلام بر پیروان راه احمد (2 )

سلام ،درود بر محمد ،محمد ،محمد (2 )

سلام مربی ، مربی ، مربی (2 )

سلام بر اردو  ، اردو ، اردو (2 )

سلام بر پیشتازان – پیشتازان – پیشتازان (2 )

سلام بر فرزانگان – فرزانگان- فرزانگان (2 )

سلام بر شهیدان – شهیدان – شهیدان (2 )

شهدای خدایی – خدایی – خدایی (2 )

 

 

 

 

 

(( سرود هنگام نماز ))

 

ارزنده ترین گوهر مقصود نماز است ( 2 )

زیبنده ترین هدیه به معبود نماز است ( 2 )

گفتم به خرد پایه دین نبوی چیست ( 2 )

فریاد بر آورد و بفرمود نماز است ( 2 )

این نکته رسول مدنی گفت سلمان ( 2 )

رمزی که به توفیق تو افزود نماز است ( 2 )

فرمود علی شیر خدا ساقی کوثر ( 2 )

در مکتب ما مقصد مقصود نماز است ( 2 )

آنرو که آید ز پس پرده غیب ( 2 )

اول هدف مهدی موعود نماز است ( 2 )

 

 

 

 

 

 

 

(( نرمش و ورزش صبحگاهی اردو ))

 

تو گرما و تو سرما                                                        من و داداشم صبحها

اول صبح دو تایی                                                               قبل از صرف ناشتایی

یک کمی نرمش کنیم                                                          می دویم و ورزش کنیم

هر کسی ورزش نکند                                                                            بازی و نرمش نکند

لاغر و بیمار میشه (2 )                      تنبل و بیکار میشه (2)

 

*     *     *     *    *     *

 

هر صبح بعد از نماز                                                             به ورزش داریم نیاز

راست می شیم دولا می شیم                                                          مثل غنچه وا می شیم

ورزش خیلی فایده داره                                                                  آدم رو حال می یاره

سلامتی همیشه                                                                            آدم کسل نمی شه

خوشحالی می کنیم حالا                                                                     دستا رو ببریم بالا

کمرو  دولا  دولا                                                                                   بنشینیم روی دو پا

دست بزنیم بخندیم                      یک  دو  سه (2)

 

 

 

«من و کوه»

          من  در کمر کش کوه

          خوشحال می دویدم

           ناگاه از دل کوه

           صدای پا شنیدم

                                                             وقتی که ایستادم

                                                               دیگر صدا نیامد

                                                              همراه ناله باد

                                                              صدای پا نیامد

                                                                                                   وقتی که می دویدم

                                                                                                    برسنگهای انبوه

                                                                                                   صدای پای خود را

                                                                                                من می شنیدم از کوه

                                                                                                                            م                                              صدا و کوه است

                                                                                                                                                             اعمال ما و دنیا

                                                                                                                                                           آید به سوی ما باز

                                                   هر کار زشت و زیبا

 

                                                                               «جعفر ابراهیمی – شاهد»

 

 

دارا  انار دارد ، سارا حجاب ندارد

 

 

 

سارا حجاب ندارد دارا موبایل دارد                 یک عمر خوانده بودیم دارا انار دارد

در دستهایش امروز سارا  تفنگ دارد             با دشمنان دارا اوقصد جنگ دارد

هنگام جنگ دادیم صد ها هزار دارا                           همه کوچه های ایران مشکین ز اشک سارا

سارا لباس پوشید با جبهه ها عجین شد               در فکه و شلمچه دارا به روی مین شد

چندین هزار دارا با خود⁽¹⁾ یا که سربند               یا تکه کشتند یا که اسیر و دربند

سارای دیگری در مهران شده شهیده                دارا کجاست ؟ او در اروند ارمیده

صد ها هزار دارا چشمی به حلقهء در                         از یک طرف و دیگر چشمی ز خون دل تر

سارا سوال می کرد دارا کجاست اکنون!                    دیدند شعله ها را در قایقش به مجنون

خون گلوی دارا  آب حیات دین است                           روحش به عرش جسمش مفقود در زمین است

در آن زمانه رفتند صد ها هزار دارا                           در این زمانه کُشتند دهها هزار دارا⁽²⁾

هنگام جنگ دارا گشته اسیر و در بند                             دارای این زمان با بنزش رود به دربند⁽³⁾

دارای آن زمانه بی سر درون کرخه                                  سارای این زمانه در کوچه باد وچرخه

درآن زمانه سارا با کوچه ها عجین شد                               در این زمانه ناکه چادر لباس جین شد

با چفیه ای که کلکون از خون صدچوداراست                            سارا خود از برای جلب نظر بیار است

آن مقنعه ور افتاده جایش فوکل در امد                                 سارا  به قول دشمن ازاُمّلی درآمد

دارا و گوشواره ⁽⁴⁾ حقا که شرم دارد                                    در دستهایش امروز او بند چرم دارد

با خون و چنگ ودندان دشمن خانه راندیم                               اما به ماهواره در خانه اش کشاندیم

جای شهید اسم خواننده روی دیوار                                     آنها به جبهه رفتند اینها شده طلبکار

یا رب تو شاهدی بر اعلمان یکایک                                        بدم مظلوم یا ا... عجل فرجه ولیک

*     *     *     *    *     *

⁽¹⁾کلاه خود              ⁽²⁾پولدار                  ⁽³⁾کوههای در بندتهران           ⁽⁴⁾جوانان موسوم به رپ

« اجرای سرود بین  برنامه یا مراسم »

 

ما آمدیم به اردو                                  تا ناییم جستجو

        از بهر کار یا بازی                                اگر می دونی تو بگو

     هر اردو جای کاره                              بیکاری ننک و اره

          هر بازی در اردو                          می دونی نوعی کاره

 

 

«هنگام ورزش صبگاهی»

 

رفتم به جبهه ،دیدم دشمن ،از جا  پریدم ،دشمن رو دیدیم ،گفتم ترسو ،گفتم بزدل ، اینجا ایران است ، مرز شهیدان است ، منم یک ایرانی  ، منم یک بسیجی ،چون عقاب در هوا ،چون نهنگ در دریا ،چون پلنگ در صحرا

 

هی یه – هی یه – یه یه    یه یه  - به به    به به

 

 

 

فرزانگان

 

خداحافظ فرزانگان                                                                    نوجوانان مهربان (2)

فرزانگان فداکار                                                                         خدا ترا نگهدار (2)

 

 

 

دوباره آمد وقت وداع فرزانگان                                    وقت خداحافظی فرزانگان

اردوی دوستان ما چه خوب وباصفا بود                                  محبت و صداقت دیدی که هر کجا بود

                                                                                                                                                

 

نمی رود  از یادم آن چهره ی خندانت                             باتو صفهای نماز شعور و عشق و ایمانت

یااینکه در مناجات آن ناله ی نور انت                                یا توی اردوگاه آنشعور و عرفانت

 

خداحافظ ای فرزانگان ای خورشید تابنده   (2)                          ای تو باشی زنده تو امید آینده   (2)

                                                                               

خدای خوب من خودش خوب میدونه                                  تن من میره و دل من میمونه

چه خوش آن زمانی که به اردو رسیدیم                            چه سازیم که جدایی زیاران رسیده

 

این اردو بود از شهدا نشانه                                                               بود تا ابد نام انها جاودانه

چه گویم شرح فراق این  زمانه                                                           جدایی میان محبان رسیده

 

 

پیشتازان

 

 

 

 

خداحافظ پیشتازان                              نوجوان مهربان

پیشتازان فداکار                                     خداترا نگهدار

                دوباره امد وقت   وداع پیشتازان                وقت خداحافظی باغچه های ایمان

   اردوی دوستان ما   چه خوب و با صفا بود      محبت و صداقت   دیدی که هر کجا بود                      

                                  الگوی ما نوجوانان  باشید شهید فهمیده   

                                   همانگونه در جبهه ها   دعوت حق شنیده

   ما پیشتازان  با هم با او پیمان بستیم

کمر دشمن را با ایمان خود شکستیم

نماز ایمان درستی نظم و کار و سازنده                           احترام به  والدین یادت نره همیشه

  بیا با علم و ایمان   دنیا رو  سازیم اباد

مظلومین جهان را   از ستم کنیم  آزاد

خداحافظ ای پیشتازان    ای امید پوینده    (2)

  تو همیشه گوش باشی    حرف رهبر فرزانه   (2)

ای دوست خوب بیا من دستت را می فشارم

بعد از اردومی دونم که بی تو بی قرارم

وقتی رفتی به خونه ات اونجا هم الگو باش

میون تاریکی ها چون مهر تابنده باش

 

 

 

آداب معاشرت در سفر

گزیده ای از سخنان لقمان حکیم

منبع : بحار ج13 : 422

 

 

 

لقمان حکیم به فرزندش فرمود :                                                                                                            باآنها راه برو

سعی کن در کار های مربوط به خود و گروه

و هرگاه دیدی مشمشغول کار شدنبا آنان زیاد مشورتکنی                                                تو هم مشغول باهمیشه به روی آنان لبخند بزن                                                                  بت به زاد و توشه خود دست و دل باز باش                                                                         با آنها تشریک مساعی کن

اگر تو را فرا خواندند پاسخ بده                                                                                           و به سخنان کسانیکه از تو سالخورده ترند

و هرگاه از تو کمک خواستند یاریشان کن                                                                                 گوش فرا بده

و در سه چیز بر آنهابرتری جوی :                                                                                        و وقتی تورابه کاری فرمان دادند

به سکوت زیاد                                                                                                                          یا از تو چیزی خواستند

و خواندن نماز زیاد                                                                                                                 پاسخ مثبت بده

وبا آنچه در اختیار داری از زاد و توشه                                                                             و از کلمه (( نه )) پرهیز کنی

فضل و بخشش نمودن                                                                                           زیرا کلمه (( نه )) اظهار عجز و مایهء سرزنش است

درگاه در امر حق از تو گواهی خواستند                                                                             و هرگاه در سفر راه گم کردید

گواهی بده و سعی کن در وقت مشاره باتو                                                                         توقف کنید و به مشورت بپردازید

آنچه حق است اظهار کنی                                                                                                     و اگر در بیابان به فرد واحدی برخوردید

پس از این تا زمانیکه مطلب برای تو مسلم نگشته                                                                از او راهنمایی نخواهید

تصمیم نگیر                                                                                                                                 زیرا فرد واحد در بیابان مشکوکاست

ودر وقت مشورت خواهی                                                                                                        و همچنین از دو نفر هم پرهیز کنید

با شتاب و عجله پاسخ مده                                                                                             مگر اینکه شما چیزی را ببینید که من نمی بینم

بلکه بعد از بکار گیری فکر  و عقل و دانش                                                                            زیرا انسان خردمند

اظهار نظر کنی                                                                                                                            وقتی با دیده بصیرت به چیزی بنگرد

زیرا کسی که در مشورت                                                                                                            حق را تشخیص می دهد

خیر  خواهی و امانت را رعایت نکند .                                                                                        و فرد حاظر چیزی را میبیند که غایب

خداوند تبارک و تعالی عقل و درایت را                                                                                      نمی بیند .

از اوسلب

می کند .

فرزندم :

هرگاه دیری همسفران تو راه می روند

 

 

منابع

 

                                          - سایت طبیعت گرد

                                          - جزوه جعفر سعیدی               از مازندران

                                          - سایت ایران کمپ

                                          - جزوه     قدرت اله مهربان گهرویی ( مربی )   از چهارمحال بختیاری

                                         - جزوه     حسینی سراج    ( مربی )    از مازندران

                                         - جزوه    اجاق های صحرایی         مجمع مدرسین استان لرستان