اصول و مبانی فعالیت های و بر نامه ها (جذب و سازماندهی وشرح وظایف اعضا و تقویم اجرایی فعالیتهای گروه

 

ااصول و مبانی فعالیت­ها و برنامه­ها:

 

1-    توجه به تفاوت­های فردی دانش آموزان

پیشتازان و فرزانگان با توانائیها و استعدادهای متفاوت در این تشکیلات عضویت دارند، لذا برنامه­ها باید از انعطاف لازم برخوردار باشند تا پیشتازان و فرزانگان به تناسب توانائی و استعداد خویش فعالیت نمایند. نوع برنامه­های پیش بینی شده به نحوی است که فرد بر حسب علاقه، توانایی و استعداد خود آن را انتخاب کرده و فعالیت می­نماید، لذا مربیان گرامی و والدین توجه داشته باشند در مواردی که آزادی انتخاب برای دانش آموزان پیش بینی شده است آن را مراعات نمایند.

 

2-    دانش آموز محوری

فراهم نمودن زمینه برای تلاش و مشارکت دانش آموزان در روند فعالیت­های گروهی یکی از اصولی است که برنامه ریزان و دست اندرکاران باید بدان توجه کنند. لذا بخش عمده­ای از هدف­های پیش بینی شده در سایه تلاش فردی و جمعی اعضاء پیشتازان و فرزانگان حاصل می­شود.

 

3-    فعالیت­ها تدریجی است

روند فعالیت­ها و برنامه­های پیش بینی شده به صورت سالانه می­باشد، لذا مربیان باید با یک برنامه زمان بندی شده هر فعالیت را دنبال کنند. در این خصوص ابتدا فعالیت­های «خودآموز» دانش آموزان را معین نمایند، سپس فعالیت­هایی را که جنبه عمومی و آموزشی دارد و در نهایت بر حسب برنامه ریزی زمان بندی شده در جلسات گروهی، اردوها، بازدیدها و فعالیت­های طول سال و برنامه­های تابستانی به تدریج به دانش آموزان، آموزش را ارئه دهند. از ارائه همزمان برنامه­های آموزشی متعدد به پیشتازان و فرزانگان پرهیز نمایند و پس از ازریابی از آموخته­های هر مرحله و حصول اطمینان از موفقیت برنامه­های آموزشی، مرحله بعد از آغاز کنند.

 

4-    نقش مربیان و تشکیلات

با توجه به سیاست دانش آموز محوری و فراهم نمودن عرصه برای فعالیت­های دانش آموزان در تشکیلات، وظایف مربیان در مسیر هدایت، نظارت و ارائه آموزش­ها ضروری می­باشد. آنچه که مسلم است مربیان فرصت­های لازم را برای درخشش و تلاش گسترده اعضاء فراهم می­نمایند و این اعضاء هستند که باید در سایه تلاش فردی و جمعی به فعالیت بپردازند. برای پیشبرد اهداف تشکیلات در تمامی فعالیت­ها و برنامه­ها 3 شعار اساسی «همفکری، همدلی و همکاری» مورد توجه است.

اعتقاد بر این است که این 3 شعار ضامن تداوم شایسته تشکیلات دانش آموزی می­باشد. لدون همفکری و تبادل نظر، همدلی و تشریک مساعی و همکاری و تعاون، اهداف مورد نظر تحقق نخواهد یافت، لذا از مربیان و والدین گرامی و همچنین اعضای تشکیلات انتظار داریم بر به کارگیری و عمل به این 3 شعار زیبا در کار جمعی تأکید نمایند و آن را سر لوحه کار خویش قرار دهند. نقش مربی در توسعه و رشد فرهنگی، اجتماعی و سایر زمینه­ها بسیار سرنوشت ساز است، در دوران تکوین شخصیت دانش آموزان، همواره معایب و محاسن را متذکر می­شود تا آنها را در شخصیت اعضاء نهادینه نماید، به عنوان الگوی به تمام معنا مطرح می­شود و سخنگوی توانای جامعه می­باشد و به دانش آموزان می­آموزد که چگونه از حق خود دفاع و با سربلندی زندگی نماید. مربیان فعال، کوشا و پر جنب و جوش دانش آموزانی مستعد، خلاق و مبتکر تربیت می­کنند و انرژی جوانان را مهار و از آن به سود جامعه بهره برداری می­نمایند، با وجود چنین مربیانی بالطبع آینده­ای روشن را می­توان برای جوانان میهن اسلامی پیش بینی نمود.

 

وظایف مربیان تشکیلات پیشتازان و فرزانگان:

1-   در نظر گرفتن مکان خاص در آموزشگاه، مدارس، کانون­های دانش آموزی و ... با هماهنگی مدیر مدرسه و سایر مراکز جهت انجام فعالیت­های گروه.

2-   ثبت نام دانش آموزان و سازماندهی در قالب گروه و دسته و تیم مطابق دستورالعمل­ها و آئین نامه­های ارسالی از طرف سازمان دانش آموزی

3-    معرفی سازمان دانش آموزی و تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان به اعضاء و توجیه اولیاء دانش آموزان

4-    دریافت حق عضویت اعضاء مطابق شیوه نامه و واریز به حساب سازمان دانش آموزی منطقه یا استان

5-    تشکیل پرونده و صدور کارت شناسایی برای اعضاء و کسب اطلاع از بخشنامه­های ارسالی مربوطه از طرف سازمان دانش آموزی

6-   تمهید مقدمات لازم جهت آموزش اعضاء مطابق محتوای آموزشی و برنامه ریزی جهت اجرای دستورالعمل­های ارسالی از طرف سازمان دانش آموزی

7-    برگزاری مرتب جلسات توجیهی و آموزشی برای اعضاء و شرکت و نظارت بر روند تشکیل جلسات

8-    همکاری و هماهنگی جهت ارتباط اعضاء تشکیلات دانش آموزی با ارگانها و نهادها در مناطق، شهرستان­ها و استان­ها

9-   شرکت فعال در برنامه­ها، گردهمایی­ها، جلسات، دوره­های ضمن خدمت و ... که از طریق منطقه، استان و یا مرکز برگزار می­گردد.

10-سعی در به وجود آوردن محیطی آموزنده و منطبق با موازین و معیارهای اسلامی به طوری که زمینه شکوفا شدن استعدادهای فطری و خدادادی اعضاء فراهم شود.

11-ایجاد زمینه اشتغال زایی برای اعضاء و جذب کمک­های مالی برای تشکیل صندوق مالی گروه، همچنین نظارت دقیق بر روند انجام فعالیت­های صندوق مذکور

12-ارتباط با سایر مربیان تشکیلات در منطقه و تبادل تجربیات و انتقال نوآوری گروه خود به سایر گروهها و آموزش این رفتار در بین اعضاء جهت اطلاع رسانی و برقراری ارتباط مفید و مؤثر

13-اقدام لازم جهت صدور گواهینامه برای اعضاء و برقراری یک سیستم پاداش برای تشویق افراد فعال گروه

14-تهیه گزارش از فعالیت­های گروه و ارسال آن به مقامات مافوق

15-انجام سایر وظایف مطابق برنامه­ها و فعالیت­های خاص تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان

16-همراهی دانش آموزان در مأموریت­های خارج از مدرسه با هماهنگی مدیریت دانش آموزی منطقه و شهرستان طبق دستورالعمل برگزاری اردو و بازدید

5-    ارزشیابی از فعالیت­ها

ارزیابی عملکرد پیشتازان و فرزانگان در پایان هر سال عضویت بر اساس هدف­های پیش بینی شده صورت می­گیرد و نتایج در کارنامه اعضاء ثبت می­گردد، لذا مربیان گرامی باید کوشش نمایند از ابتدای فعالیت­ها، عملکرد دانش آموزان را به صورت فردی و گروهی در دفاتر مخصوص گروهها ثبت نمایند تا در پایان سال بتوانند به ارزیابی نهایی پرداخته و با همکاری مدیریت دانش آموزی منطقه کارنامه «عملکرد سالیانه» صادر نمایند.

هر پیشتاز و فرزانه­ای که بتواند در زمینه­های مربوط موفقیت لازم را کسب نماید، می­تواند مراحل بعدی آموزش­های خود را سپری کند.

 

محورهای آموزشی:

1-    محور فعالیت­های تشکیلاتی و سازمانی

2-    محور فعالیت­های زیست محیطی و طبیعت

3-    محور فعالیت­های خدماتی و زندگی اجتماعی (سازندگی و مدنی)

4-    محور فعالیت­های گروهی و مهارتی

 

مراحل آموزش:

1-    آموزش عمومی (هویت سازمانی)

2-    آموزش دانستنی­ها

3-    آموزش مهارت­ها

 

شیوه­های آموزش

1-    خودآموز

موارد فعالیت­های آموزشی می­بایستی توسط اعضاء در سایه تلاش فردی حاصل شود و نتیجه کار جهت بررسی و ارزیابی به مربی گروه ارائه گردد و از این توانایی اعضاء در خلال فعالیت­های جاری استفاده لازم به عمل آید.

 

2-    آموزش توسط مربی

بخشی از مواد آموزشی توسط مربی از طریق جلسات آموزشی، اردوها و بازدیدها یا از طریق معرفی به مرکز آموزشی، علمی، فرهنگی و ورزشی انجام خواهد شد

 

3-    کارگروهی

در این شیوه بخشی از آموزش­ها در جریان تعاملات گروهی و فعالیت در جلسات گروهی صورت می­پذیرد و مربی گروه مسئولیت نظارت و راهنمایی را عهده دار است.

 

فعالیت­های اجتماعی اعضاء:

انجام فعالیت­های اجتماعی و گروهی اعضاء تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان موجبات تقویت «حضور در جمع» و «ارتباط با جمع» می­گردد و آنان را به سمت اجتماعی شدن هدایت می­نماید.

اجتماعی شدن روندی است که فرد از طریق آن شیوه­های صحیح زندگی، استانداردها، ارزشها و رفتار و عقاید مورد نظر فرهنگ حاکم بر جامعه خویش را می­آموزد و هویت اجتماعی خویش را می­یابد.

 

سیاست­ها و خط مشی­های اتخاذ شده پیرامون مشارکت و فعالیت­های اجتماعی اعضاء:

1-   فعالیت­های اجتماعی باید با توجه به نیازها، سطوح سنی، جنسیت، خرده فرهنگ­های مناطق، پیشرفت­های علمی جهان و با هدف ایجاد نشاط و پویایی برنامه ریزی شود.

2-    با ایجاد فضای رفتاری و فیزیکی مناسب، حس مفید و مژثر بودن در خانواده و دیگر اجتماعات را تحقق بخشد.

3-    روحیه عدالت جویی، رعایت حقوق دیگران، انتقادپذیری و گذشت را برای تأمین مصالح اجتماع تقویت کند.

4-   منجر به حضور فعال نوجوانان و جوانان در طبیعت گشته و حساسیت آنها را به ایجاد فضای سبز و حفاظت از محیط زیست برانگیزد.

 

اساس فعالیت­ها و تعالیم فرزانگان و پیشتازان با توجه به آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان» بر همکاری دسته جمعی و تعاون قرار داده شده است. زیرا بشر نوعاً اجتماعی است و به اجتماع و همکاری اجتماع نیازمند است. همکاری دسته جمعی و تربیت اجتماعی و مسئولیت پذیری و روش آن را باید عملاً به نوجوانان و جوانان آموخت.

چه بسا اجتماعات زیادی به منظور انجام کارها یا اجرای برنامه­هایی تشکیل شده است و غالباً به علت عدم آشنایی افراد با اصول همکاری اجتماعی و مسئولیت پذیری با شکست و ناکامی مواجه شده­اند. در صورتی که اگر افراد این اجتماعات، از دوران کودکی و نوجوانی با همکاری­های دسته جمعی آشنا شوند و اصل تقسیم کار و قبول مسئولیت را بیاموزند مسلماً در کارشان موفق خواهند شد. در فعالیت­های پیشتازان و فرزانگان به منظور آموزش و ایجاد روحیه مسئولیت پذیری در نوجوانان و جوانان سازماندهی بر مبنای گروه و دسته و تیم پایه ریزی شده است که نحوه تشکیل آن به شرح ذیل می­باشد.

 

 

تعریف گروه :

گروه یک واحد تربیتی اجتماعی متشکل از دانش آموزان پیشتاز و فرزانه است که به منظور دستیابی به اهداف تربیتی تشکیلات پیشتازان و فرزانگان از طریق آموزش و ارتباط مستمر با یکدیگر و تشکیل جلسات ، زندگی جمعی،  حضور در اجتماع ، مسئولیت پذیری و مشارکت در فعالیتهای گروهی با بهره گیری از تعالیم تربیتی اسلام تشکیل می شود.

 

 

 

وظایف مربی گروه :

1-    مطالعه دقیق دستورالعملهای تشکیلات پیشتازان و فرزانگان

2-    عضو گیری داوطلبان ثبت نام در گروه با توجه به شرایط اعلام شده

3-    حضور در جلسات هماهنگی و برنامه ریزی تشکیلات پیشتازان و فرزانگان که از طریق منطقه یا استان ابلاغ می گردد.

4-    تشکیل و اداره جلسات شورای گروه

5-    مطالعه پرونده دانش آموزان گروه جهت شناخت بیشتر و تقسیم وظایف براساس توانایی و استعدادها و علائق آنان

6-    تقسیم اعضاء گروه در سه دسته 12 نفره و 6 تیم 6 نفره

7-    نظارت بر تیم ها و ارائه راهنمایی های لازم به منظور پیشرفت کارها

نظارت دقیق بر روند تربیتی گروهها ی تحت سرپرستی و پیگیری امور گروهها تا حصول نتیجه

8-    برنامه ریزی برای فعالیتهای گروه با توجه به اهداف اعلام شده در دستورالعمل تشکیلات
دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان

9-    انتخاب معاون گروه از بین اعضاء

10-تشریح خط مشی فعالیت تیم ها با توجه به اهداف تعیین شده

11-ارزشیابی مستمر از اعضاء و فعالیت تیم های تحت سرپرستی

12-تهیه امکانات و وسایل مورد نیاز گروه و دسته ها و تیم ها

13-ارائه گزارش کارِ گروه به مسئولین مربوطه

14-نظارت برشرکت فعال و منظم اعضاء گروه در فعالیتها

15-تلاش در جهت ایجاد رابطه دوستانه بین اعضای گروه

16-تشکیلات جلسات شورای آموزش اعضاء تیم با توجه به دستورالعملهای صادره

17-تقویت روحیه خدمات اجتماعی و داوطلبانه در اعضاء گروه

18-آماده نمودن اعضاء گروه به منظور فعالیتهای داوطلبانه با توجه به دستورالعملهای صادره

19-تشکیل اردوهای تربیتی – بازدیدی برای اعضاء گروه با توجه به دستورالعملها

20-برنامه ریزی به منظور غنی سازی اوقات فراغت اعضای گروه

21-تنظیم تقویم اجرایی فعالیتهای در طول سال

22-ارتباط مستمر با اولیاء اعضای گروه و کمک از آنها در برنامه ریزی و اجرای برنامه ها

 

تقویم اجرایی سالانه مربیان گروههای پیشتازان و فرزانگان

 

ردیف	مواد قابل اجرا و پیگیری
1	دریافت ابلاغ مربی گری- جزوات و کتب آموزشی – دفتر ثبت فعالیتها و ملزومات از سازمان منطقه
2	تبلیغ وتشریح اهداف و فعالیتهای تشکیلات دانش آموزی در مراسم صبحگاه برای کلیه دانش آموزان
3	توزیع فرم درخواست عضویت تشکیلات دانش آموزی برای دانش آموزان داوطلب
4	ثبت نام اعضاء جدید و یا تکمیل گروه و سازماندهی اعضاء قبلی
5	پاکسازی محیط آموزشگاه توسط اعضاء در یکی از روزهای هفته
6	تشکیل پرونده بخشنامه های مربوط به تشکیلات دانش آموزی درسال جدید و بررسی و مطالعه بخشنامه های سال گذشته
7	شرکت در جلسات و گردهمائیهای که توسط منطقه یا استان ابلاغ می گردد.
8	برنامه ریزی به منظور تشکیل کلاسهای آموزشی و نظارت بر امور آموزشی اعضاء مطابق کتب آموزشی
9	تشکیل پرونده برای اعضاء جدید
10	دریافت آئین نامه ها و دستورالعمل های مربوط به تشکیلات از منطقه یا شهرستان
11	فراهم نمودن امکانات لازم جهت فعالیتهای اعضاء با هماهنگی منطقه
12	تشکیل شورای گروه هر ماه یکبار
13	صدور کارت شناسایی برای اعضاء جدید
14	هماهنگی و تشویق و آموزش اعضاء به منظور حضور فعال در تعاونیهای آموزشگاهی و خرید سهام
15	تشکیل جلسه گروهی هر دو هفته یکبار
16	برنامه ریزی به منظور تقویت بنیه درسی اعضاء
17	انجام مراسم آغازین توسط اعضای گروه هر ماه یکبار
18	تشکیل جلسه تیم ها هر دو هفته یکبار
19	تشکیل جلسه با اولیای اعضاء تشکیلات دانش آموزی 2 بار در طول سال
20	برگزاری یک اردوی یکروزه گروهی مطابق با نمایه کتاب دانستنیها و مهارتها
21	ثبت فعالیتها هر ماه در دفتر ثبت فعالیتهای گروه
22	تهیه نشریه گروه توسط خبرنگار گروه با همکاری سایر اعضاء
23	تشکیل جلسه بحث گروهی با هم اندیشی هر 2 ماه یکبار
24	برگزاری اردوهای چند روزه ویژه جویندگان و سیاران مطابق با نمایه کتاب دانستنیها و مهارتها

 

ردیف	مواد قابل اجرا و پیگیری
25	انتخاب نماینده گروه جهت شرکت در مجمع اعضاء سازمان در شهرستان / منطقه
26	انجام بازدید مطابق با نمایه کتاب دانستنیها و مهارتها
27	برنامه ریزی و تمهید مقدمات هفته کار نیک در هفته اول آذرماه
28	تشکیل نمایشگاه دستاوردها و فعالیتهای اعضای تشکیلات دانش آموزی به مناسبت سالگرد تأسیس تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان
29	شرکت در برنامه مانور سراسری زلزله
30	شرکت در مراسم صبحگاه مشترک با هماهنگی منطقه هرسال یکبار
31	برنامه ریزی تهیه مقدمات به منظور انجام بازدید، اردو، فعالیتهای اجتماعی بویژه راهنمایی مسافران نوروزی در استانهای مهمانپذیر کشور
32	برگزاری آزمون هماهنگ اعضاء
33	برنامه ریزی جهت ارزشیابی اعضاء و صدور گواهینامه و اعطاء نشان و درجات
34	توضیح و توجیه شرکت در اردوهای منطقه ای ، استانی وکشوری در صورت انتخاب تیم ، دسته ، گروه
35	توجیه نحوه فعالیتهای تابستانی ، مطابق دستورالعمل
36	سازماندهی مجدد اعضاء به منظور شرکت در فعالیتهای تابستانی
37	تکمیل گواهی پایان دوره برای اعضاء موفق پس از انجام آزمون هماهنگ
38	تشکیل جلسه گروهی
39	شرکت در مراسم گرامیداشت هفته دفاع مقدس (31 شهریور)
40	شرکت فعال اعضاء پیشتازان و فرزانگان ملبس به لباس فرم در برنامه های روز دانش آموز (13 آبان)
41	شرکت فعال اعضاء پیشتازان و فرزانگان در برنامه های دهه مبارک فجر ( 12 الی 22 بهمن)
42	شرکت در مراسم جشن نیکوکاری و روز احسان ( 14 اسفند)
43	اجرای برنامه های خاص توسط اعضاء فرزانگان به مناسبت ولادت حضرت زهرا (س) وروز زن (20 جمادی الثانی )
44	اجرای برنامه های خاص توسط اعضاء پیشتازان به مناسبت ولادت حضرت علی  (ع) وروز پدر (13 رجب)

 

تقویم اجرایی فصل تابستان

( تیر- مرداد – شهریور )

از آنجایی که فعالیتهای سالانه اعضای تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان از مهرماه آغاز و تا شهریورماه هر ساله ادامه دارد. لذا فعالیتهای اجرایی تا پایان خردادماه بصورت هفتگی تنظیم گردیده  است و در فصل تابستان مطابق سیاستهای فعالیتهای تابستانی سازمان دانش آموزی بصورت ویژه ،
برنامه ریزی و ابلاغ می گردد. به منظور ارتباط مربیان با اعضاء در فصل تابستان و آمادگی به منظور ادامه فعالیتها در پایگاههای تابستانی موارد ذیل تأکید می گردد.

1-    مربیان با نگاهی عمیق و برنامه ریزی دقیق اوقات تابستان را برای اعضاء به گونه ای طراحی نمایند که با سازماندهی مجدد گروه در پایگاه تابستانی اختصاصی زمینه های لازم برای حضور اعضاء فراهم گردد.

تبصره : مطابق دستورالعملهای عضو گیری و سازماندهی اعضای تشکیلات دانش آموزی پیشتازان و فرزانگان فقط اعضای گروههای ویژه در طول تابستان به فعالیت خود ادامه داده و سایر اعضاء در صورت پیش بینی برنامه های خاص در آن فعالیت یا برنامه شرکت خواهند داشت .

2-    سوق دادن دانش آموزان در اردوهای گروهی منطقه ای و استانی ، تشویق نمودن اعضاء برای شرکت در فعالیتهای کانونهای دانش آموزی پایگاههای تابستانی مدارس، کتابخانه های عمومی ، مراکز فرهنگی ، ورزشی و ...

3-    برقراری ارتباط مربیان با اعضاء درطول تابستان حداقل با تشکیل جلسات و برگزاری اردوهای یک روزه و چند روزه و انجام بازدیدهای علمی – فرهنگی – تاریخی و ...

4-    استفاده از اعضاء بعنوان کادر اجرایی اردوها و فعالیتهای تابستانی و همچنین شرکت آنها در فعالیتهای مذکور

5-    مشارکت اعضاء ، در طرحهای سازندگی اجتماعی ، فعالیتهای گروهی و همکاری با نهادها و سازمانها

6-    حضور اعضاء در جلسات آموزشی گروه مطابق با کتب آموزشی که در طول سال تحصیلی موفق به گذراندن آنها نشده اند.

7-    برگزاری جشنواره های فرهنگی و ورزشی ، مهارتی ، هنری و ... بین اعضاء

8-    شرکت در گروهمائیهای تخصصی و آموزش خاص مربیان تشکیلات دانش آموزی

9-    تشکیل نمایشگاهی از دستاوردهای اعضاء در تابستان

10-شرکت در اردوهای گروهی – منطقه ای

11-سایر فعالیتهای مطابق شرایط منطقه ای و موافقت شورای برنامه ریزی بلامانع می باشد.