آشنایی با نحوه تهیه نشریه دیواری
***آشنایی با نحوه تهیه نشریه دیواری.....
یکی از نشریات مناسب و پربار که تهیه آن با حداقل امکانات و شرایط میسر است نشریه دیواری است .قسمت عمده بحث این جزوه به آن اختصاص دارد نشریه دیواریمجموعه کوچک از جهان وسیع و پر جنجال مطبوعات و رسانه های گروهی و عمومی است که در محیط محدود مثل کانون و یا مدرسه میتواند نقش ارتباطی موثری داشته باشد .با توجه به کاربردها نقش و ضرورت آموزشی آن لازم است به شرح و توضیح پاره ای موارد آن پرداخته شود.
انواع نشریه ::::
نشریه دیواری را از نظر نوع هدف و اینکه عمده مطالب خود را طول چه محوری متمرکز نموده اند می توان به دو دسته تقسیم کرد که هر یک علاقمندان و خوانندگان معین خاص خود را دارند.
الف :نشریه موضوعی (خاص)
1-مذهبی:::: که عمده مطالب وجود و محور اساسی آن در زمینه های مذهبی است..
2-هنری::::که عمده مطالب و محور اساسی آن به مسائل هنری اختصاص دارد.
3- سیاسی::::که عمده مطالب و محور اساسی آن به مسائل سیاسی اختصاص دارد.
5- علمی:::: که عمده مطالب و محور اساسی آن در زمینه های علمی است.
6-فنی و مهارتی :::: که عمده مطالب و محور اساسی آن به مسائل فنی و مهارتی اختصاص دارد.
7- سایر موضوعات ::::که عمده مطالب و محور اساسی آن در زمینه موضوع خاصی است.
ب::: نشریات مرکب (عام)
محتوای این نشریات ::::ترکیبی است از کلیه و یا قسمتی از زمینه های شاخه موضوعی.
***روش ساخت :::: یک نشریه دیواری به سه روش زیر تهیه می شود.
***ساده ( معمولی)::::کلیه کارهای مربوط به نشریه ، عموماً بر روی یک صفحه (کارتری یا مقوایی) انجام می گیرد.
*** کولاژ:::: نشریه از چسبانیدن بریده تصاویر ، عکس و مطالب بر روی یک سطح صاف به وجود می آید.
***فانتزی :::: نشریه به صورت مسطح ، بر جسته ، حجم دار و یا نظایر آن از اشکال گوناگون اشیا پرندگان ، میوه ها، سطوح هندسی، کلمات یا خطوط فانتری تهیه می شود..
*** محتوا و شکل::::
مواردی که در تهیه یک نشریه دیواری لازم و موثر است تا افراد را به خواندن مطالبی پر بار و سازنده ، متناسب و با علایق و نیاز هایشان تر غیب و تشویق کند به شرح زیر است.
الف.....امور گرافیک در این بخش که بیشتر مربوط به شکل ظاهری و تزئینات نشریه است . الزاماً باید نکات اصولی زیر رعایت شود.
1-کادر 2- ستون بندی 3- اسم و آرم 4-خوشنویسی و خطاطی
5-نقش و تصویر 6-تنظیم جای مطالب ( صفحه آرایی)
ب.......امور تحریریه،این بخش شامل مطالب و آثار قلمی و در واقع محتوای نشریه را در بر می گیرد .البته انتخاب عناوین گوناگون به عنوان تیتر و درج در نشریه بستگی به اهداف و دید گاهای خاصی تهیه کنندگان و هم چنین سلائق در چگونگی ارائه مطالب دارد.
1-سر مقاله ( تفسیر یا سخن روز )
2- مقاله ...مذهبی ، سیاسی، فلسفی، اجتماعی ، روان شناسی ، ف هنگی ، ادبی ، هنری ، علمی و غیره
3-قطعه ادبی – شعر
در این بخش جا دارد به منظور اطلاع و آشنایی به توضیح مختصری در باره موارد یاد شده پرداخته شود.
الف::::: امور گرافیک ....مواردی که الزاماً باید نشریه دیواری ملحوظ شود.....
**کادر....هر نشریه دیواری باید دارای کادری به فاصله 03/2---3—5 سانتیمتر از هر طرف کاغذ و یا صفحه ای که برای نشریه در نظر در گرفته شده است باشد.ایجاد کادر باعث می شود که اطراف نشریه حاشیه ای برای سوزن و یا پونز برای نصب نشریه و جلو گیری از پارگی زمینه کادر و یا آسیب مطالب متن آن ایجاد شود.
**ستون بندی.......کار ستون بندی شامل دو بخش زیر است.
00خط کشی نشریه--- در هر نشریه معمولی با کادر 70*100 فاصله مناسب خطوط برای نوشتن مطالب به فاصله 30/1س از یکدیگ خواهد بود که میتوان با استفاده از خط کشی بزرگ و یا خط کشی براحتی سراسر صفحه داخل کادر نشریه را با خطوط کم رنگ مداد به صورت افقی خط کشی کرد و در پایان پس از نوشتن کامل مطالب آن خطوط را پاک نمود .ضمناً باید توجه داشت که طول سطوح واقع در هر ستون باید یه اندازه ای باشد که چشم خوننده بدون خستگی و راحتی روی آن حرکت کند و ابتدا و انتها ی آن را گم نکند.
00 طرح و ایجاد ستون .....برای ستون بندی یک نشریه می توانیم به طریق زیر عمل کنیم.
اولاً....در زمینه کادر را باید به 4 یا 6 ستون عمودی که به فاصله 30/2 س از یکدیگر قرار دارند تقسیم کرد.
ثانیاً.....میتوان به تناسب حجم مطالب با استفاده از 4 یا 6 ستون فوق با تقسیم بخشی از آنها ، ستتونهای باریک و کوچکتر ایجاد کرد.
ثالثاً.....میتوان به منظور ایجاد ستونهای کوتاه ولی عریضتر با ترکیب قسمتی از دو ستون عمودی کنار هم و بر داشتن فاصله بینشان ستون تازه ای ایجاد نمود.
3-نقش و تصویر....
در نشریه دیواری میتوان یک قسمت را به تصویر ، طرح و نقش ملهم و یا مرتبط با یکی از مطالب نشریه اختصاص داد. و یا آنکه برای هر عنوان و ستونی تصویری مستقل و مختص به آن ترسیم نمود با توجه به ذوق و استعداد تهیه کنندگان در هر نشریه میتوان یک یا دو نقاشی و تصویر اصل داشت و در کنار عناوین ستونها از علائم تصویری کوچکتر ی استفاده کرد و یا آنکه حاشیه کادر ، ستونها و مطالب نشریه را با طرحهایی از قبیل ، اسلیمی و نظایر آن تزئین نمود که کیفیت جذب علاقه مندان را بالا برده و آنان را برای خواندن مطالب ترغیب می نماید ضمناً با کوچکترهر عنوان ، خواننده به سهولت میتواند به مطلب مورد علاقه خود دست یابد.
4- اسم و آرم.....
اولین گام در بر قراری ارتباط خوانندگان و معرفی هویت یک نشریه تعیین اسم و آرم مناسب برای آن است . انتخاب اسم و آرم شایسته اهمیت موثری در تبلیغ و چگونگی ارائه آن دارد معمولاً با در نظر گرفتن محتوا متناسب با خصوصیات سنی ، روحی، و فکری مصالح خوانندگان در نظر گرفته شده می شود.
نام نشریه :::: نشریه با الهام از محتوای مطالب و ارتباط مستقیم با سایر ویژگی های آن به دور از تکرار و تشابه با آهنگی موزون ،زیبا و ساده نام گذاری میشود.برای انتخاب نام زیبا و برلزنده میتوان به نکات زیر توجه نمود.
الف......نام نشریه باید دارای بار فرهنگی م حاکی از ارزشهای معنوی و سازنده باشد.
ب......از اسامی سطحی با ظاهری خوشایند ، اما بدون خاصیت استفاده نشود.
ج......نام نشریه پیچیده و دور از ذهن نباشد و به صورتی گویا و پر جاذبه انتخاب شود.
د......نام نشریه طولانی و با کلمات ثقیل همراه نباشدتا تلفظ آن براحتی انجام پذیرد.
ه.......برای انتخاب اسم می توان به قرآن ، احادیث و سایر متون فرهنگی و ادبی مراجعه کرد.
نکته.....جنانچه اسم نشریه از دو کلمه بوجود آمده باشد میتوان یکی از آنها را با قوت و تاکید بیشتر مطرح نمود .مانند::پیام نور، اندسشه ، پیروز و .....
آرم نشریه ::::::آرم می تواند با استفاده از خلاقیتهای تصویری و طرحی بدیع با در نظر گرفتن اصول و مبانی طراحی و بهره گیری از شیوه های تبلیغاتی متناسب با خصوصیات یاد شده ترسیم شود . هم چنین میتوان از شکل خود کلمه یا کلمات تشکیل دهنده اسم با استفاده از هنر خوشنویسی به صورتهای نستعلیق ، نسخ، ثلث و ..آن یا در اشکال مختلف خطوط فانتزی به طراحی آرم مبادرت کرد.اسم و آرم که بصورت کلمه همراه با تصویر و یا خود کلمه خطا طی شده معرف نام و هویت نشریه است بخش خاصی را در یکی از ستونها در بر میگیرد . شماره و تاریخ انتشارنشریه را می توان در زیر آن درج کرد.
خط.....مناسبترین خطی که برای نگارش یک نشریه بکار میرود خط (نسخ) است . البته اگر بتوان مطالب را به صورت چاپی یا کتابی نیز نوشت مناسب است .مسئله دیگری که باید رعایت شود ،درشتتر نوشتن تیتر ها و عناوین مطالب است که میزان درشتی آن به اهمیت و حجم مطلب بستگی دارد برای این کار میتوان از ظرفیت هنر خوشنویسی حد اکثر استفاده را برد.و تفاوت مورد نظر را به طرز زیبایی مطرح نمود. هم چنین در صورت عدم دسترسی گروه تهیه کننده نشریه به خطاط توانا در این زمینه می توان از ویژگی های خط فانتزی بهره جست و عناوین مذکور را هر چه شکیل و زیبا تر ارائه نمود .
نکته دیگر می شود برای تاکید بیشتر بر روی برخی جملات متن نشریه و نشان دادن میزان اهمیتشان با خطی به همان اندازه ولی به رنگ دیگر و یا با خطی درشت تر از خط اصلی متن آن جملات را نوشت برای سهولت دید خوانندگان باید درشتی خط متن اصلی به گونه ای متناسب با قطع و خط کشی نشریه باشد به صورتی که بتوان آن را از فاصله 30/1متری و براحتی مورد مطالعه قرار داد.
تنظیم جای مطالب ( صفحه آرایی)
یکی از نکاتی که در چگونگی شکل ظاهری یک نشریه حتماً باید مراعات شود قرار دادن مطالب و تصاویر در جای مناسب است به این ترتیب که باید آنها را نسبت به اهمیتشان در ستنونها قرار دهیم به گونه ای که وقتی نشریه در معرض دید قرار گیرد جا و حجم موارد مذکور هماهنگی و تناسب کامل داشته باشد تا با هر قسمت در خود محتوای آن باشد برای مثال در نشریاتی که به چهار ستون اصلی تقسیم می شوند برای تعیین جای هر مطلب می توان به صمرت زیر عمل کرد.
اسم و آرم.....قسمت بالای اولین ستون از سمت راست قسمت بالای وسط و یا مرکز نشریه
سر مقاله.....از بالای ستون اول سمت راست نوشته می شود یا بالای ستون دوم و سوم که تبدیل به یک ستون افقی گردیده است و یا از قسمت ستون دوم.
مقاله....جای آن می تواند با توجه به تعیین محل سر مقاله در بخشهای دیگری از ستونهای مذکور قرار گیرد.
داستان.....قسمت های مرکزی نشریه یا بعد از سر مقاله.
نقاشی و تصویر......قسمت بالای ستون چهارم ( قرینه آرم) و یا مرکز نشریه.
قطعه ادبی یا شعر.....قسمتهای پایین ستون اول و دوم و یا قسمتهای بالا و وسط ستون سوم و چهارم.
مصاحبه و خبر....قسمت های وسط ستون دوم ، سوم و یا وسط و بالای ستون چهارم.
معرفی ها و نقد و نظر ها.....پایین ستون دوم و یا بالا وسط ستونهای سوم و چهارم.
جدول....سرگرمی ، هوشو مسابقه، ستون آخر از بالا به پایین و یا وسط و پایین ستونهای دوم و سوم.
ستون آزاد....سمت چپ نشریه بالای ستون سوم و مجموعاً در جاهای خالی و متناسب با محتوای مطالب البته باید توجه داشت که ترکیب بندی و صفحه آرایی از مسائل مهمی است که باعث ارتقای کیفی نشریه می شود و طراح گروه بلیستی سعی کند در راستای کارش با مبانی طراحی نیز به خوبی آشنا شود تا با پشتوانه قوی و علمی به ترکیب بندی و آرایش نشریه بپردازد .طبیعتاً با رعایت این مسئله مهم و با در نظر گرفتن حجم مطالب نوع خطوط ، عناوین برنامه، طرحهای تزئینی و تصاویر بدیع نشریه دارای انسجامی متناسب و ظاهری موزون و پر جاذبه در ارائه موفق محتوای مطالب خود میشود.
ب:::امور تحریریه......
1-سر مقاله ......مطلبی است که به صورت تفسیر روز به آن پرداخته میشود و میتوان موضوع آن را از بیانات ولی فقیه ، سخنرانیها و نظرات مسئولان ، تحقیق های گروهی، پدیده های تازه، یوم الله ها، مسائل سیاسی، و....باید در نظر داشت که مقاله و سخن روز است و مدتی که از موعد آن گذشت حساسیت روزهای اول را از دست میدهد و به مطلبی معمولی تبدیل میشود.
2-مقاله......
مطلبی است که مبادرت به توضیح ، توصیف، نقل و بسط در باره مسائلی به شرح زیر می نماید.
---آشنایی با اخلاق ، تربیت،آداب،اصول و معارف.
---آشنایی با نهضت های رهایی بخش و.....
---بهداشت و تندرستی.
---واژه هاو مکاتب سیاسی.
---آشنایی با علوم ...کهکشانها، دریها و.....
---بررسی نکات اخلاقی (فساد، دزدی و...
---ما و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم ( سازندگی ، تمدن، حقوق بشر.....
3-قطعه ادبی (شعر)...
حاصل اندیشه و کلامی است موزون گه به رشته تحریر در می آید و می تواند گفته و یا سروده خود دانش آموزان و یا متعلق به اولیای ایشان و یا منتخبی در آثار و نویسندگان و شعرای صاحب نام باشد.
4-داستان ....حتماً باید از نوع داستانهای کوتاه باشد مگر اینکه نشریه به طور مرتب و در زمانی نزدیک به هم منتشر گردد. در این صمرت می توان از داستانهای بلند و دنباله دار نیز در آن استفاده کرد.بدیهی است چنانچه داستان نوشته شده توسط خود تهیه کنندگان از کیفیت مطلوبی باشد در غیر این صورت می توان از داستان سایر نویسندگان بهره گرفت.
5-معرفی......نقد و بررسی کتاب ، فیلم و...این عنوان حول دو محر زیراست.
الف:::معرفی در آن می توان از تازه ترین کتب چاپ شده ، فیلمهای بر روی اکران و نمایشهای در حال اجرا و مواردی از این قبیل که متناسب با خصوصیات خوانندگان باشد یاد کرد.
ب::: نقد و بررسی .....عبارت است از توضیح و تشریح مسادل و بررسی موشکافی دقیق آنهابا ذکر ویژگی ، نکات ضعف و قوت و آثار مثبت و منفی آن که در اینجا مقصود بیان این موارد کتب ، فیلم و نمایشهای مختلف و نظایر آن است.
6-معرفی شخصیت.....شرح زندگی، بیان مبارزات، مجاهدات و گوشه هایی از تاثیرات سازنده و عمل و نمونه هایی از آثارشخصیتها ی مذهبی ، سیاسی ، اجتماعی ، تاریخی و نکاتی نظیر آن را شامل می شود.ضمناً چنانچه بتوان در ستون آزاد نشریه ای از سخنان افراد و شخصیتهای مورد نظر را مطرح کرد ،امری است جذاب که علاوه بر ایجاد هماهنگی در امور نشریه حاکی از دقت تشخیص و دید عمیق گرد آوردگان آن خواهد بود.
7-مصاحبه.....یا گفتگو که عموماً به منظور معرفی چهره های برجسته سیاسی ، اجتماعی ، هنری و ورزشیصورت می گیرد باعث آشنایی هر چه بیشتر خوانندگان با اندیشه ، فعالیتها و تاثیر آنان بر اجتماع می گردد از راه های نشر ارزشهای معنوی و سازنده است.
تدوین مصاحبه.....
الف:::داشتن مقدمه در باره علت و هدف مصاحبه.
ب:::معرفی کوتاه از مصاحبه شونده.
ج:::دسته بندی مطالب مصاحبه تحت عناوین مشخص.
د:::تنظیم سوالهای متناسب .
ه:::توجه دادن مصاحبه شونده به بیان پاسخهای فشرده
ی:::مصاحبه بیشتر در باره مسائل روز .
8-جدول.....حل جدول در گذشته بیشتر سر گرمی و پر کردن وقت را داشته ولی خوشبختانه امروز بیشتر برای مفاهیم فکری به کار گرفته می شود.
9-خبر.....که طرح و گزارش در زمینه های مختلف بخصوص در گروه های دانش آموزی حاکی از فعالیتهای فرهنگی و ورزشی است.
10-نقد و بررسی.....یکی از عناوین موثر وسازنده نشریه است که بر اساس آن تهیه کنندگان به بررسی و تحلیل مسائل گوناگون می پردازند.
11-سرگرمی و هوش....این عنوان به کزیده ای از سرگرمی و بازی های فکری ، معما، لطیفه، و.....به صورت جنبی از بخشی از ستونهای درج گردیده ایجاد جذابیت می شود.
12-ستون آزاد.... این ستون یا عنوان در نشریه اختصاص دارد به درج مطالبی از قبیل ..احادیث، سخنان بزرگان، مناسبتها و...
13-تهیه کنندگان نشریه....
---سردبیر ( مسئول گروه)
---نویسندگانمطالب
---طراح ، نقاش ( گرافیست)
---خطاط
---متصدی تهیه خبر ، گزارش
یا علی مد حیدر
